Ons bereikte het bericht van het overlijden van Rein Jan Hoekstra op 11 januari 2025. Rein Jan Hoekstra heeft een belangrijke rol gespeeld bij de oprichting van de Academie voor Wetgeving en de Academie voor Overheidsjuristen. Hij was de eerste voorzitter van het bestuur van de Stichting Academie voor Wetgeving, nu Stichting Recht en Overheid, en vervulde deze functie tot 2015 op zijn eigen wijze: betrokken, met overwicht zonder autoritair te zijn en met gevoel voor droge humor.
Mede in de rol van bestuursvoorzitter heeft Rein Jan Hoekstra er veel aan bijgedragen dat de Academie in brede lagen binnen de overheid een gezicht kreeg, ook bij de ambtelijke en politieke leiding. Nadat de Academie voor Wetgeving haar bestaansrecht had bewezen, stimuleerde hij de verdere ontwikkeling van de Academie. In 2008 pleitte de visitatiecommissie naar de juridische functie bij het Rijk - waarvan Hoekstra de voorzitter was - voor “verbreding van het werkterrein van de Academie voor Wetgeving (…), zodat zij zich ontwikkelt tot een opleidingsinstituut voor overheidsjuristen" (aanbeveling 39 van het rapport Met recht verbonden). Niet lang daarna waren de Academie voor Overheidsjuristen en het traineeprogramma voor overheidsjuristen een feit.
Zijn grote belangstelling voor staatsrechtelijke zorgvuldigheid en juridische kwaliteit sloten naadloos aan bij het werkterrein van de Academie. In zijn toespraken bij de opening van het academisch jaar hamerde hij steevast op het belang van zuivere staatsrechtelijke verhoudingen. Ook benadrukte hij onvermoeibaar het beroepsgerichte karakter van de Academie en waakte hij ervoor dat het een te wetenschappelijk instituut zou worden. Dat bleek ook de enige keer dat ik de eer had hem in mijn functie als rector te ontmoeten, tijdens de opening van het academisch jaar 2023 in theater Diligentia. Met de kenmerkende blik over de brillenglazen heen zei hij: “U bent wel een wetenschapper, maar u staat nu aan het hoofd van een instituut dat jonge mensen voorbereidt op de praktijk. Ik vertrouw erop dat het verschil tussen wetenschap en praktijk bij u bekend is.”
2025 wordt een spannend jaar voor de traineeopleiding van de Academie, omdat deze vanaf september in een nieuwe vorm zal worden aangeboden. Wij zullen er alles aan doen om, indachtig de woorden van onze voormalige bestuursvoorzitter en volgens de leerlijnen juridische professionaliteit, ambtelijk vakmanschap en persoonlijke ontwikkeling, de wetenschappelijk geschoolde trainees in twee jaar op vlieghoogte te brengen voor de praktijk. Zodanig, dat zij met wetenschappelijke nieuwsgierigheid een bijdrage kunnen leveren aan de weerbarstige praktijk van de juridische functie bij het Rijk.
Pauline Schuyt
Rector-directeur Academie voor Wetgeving en Overheidsjuristen
