23 september 2024

Grondwetwandeling: Ali's eerste ervaringen

‘In deze Haagse vierkante kilometer gaan we langs allerlei plekken lopen die te maken hebben met de Nederlandse grondwet.’ Nico Florijn introduceerde de Grondwetwandeling tijdens de opening van het academisch jaar. De Grondwetwandeling verzorgt Nico al jaren binnen het Essentieprogramma van de Rijksacademie voor Financiën, Economie en Bedrijfsvoering. Dit keer was het de beurt aan de trainees om mee te lopen.

De groep werd in tweeën gesplitst. De ene helft mocht met mij mee. Een tikkeltje spannend, want ik heb de neiging om snel te verdwalen. 

Voordat we echt op pad gingen, stond ik eerst nog even stil bij de verschillende tijdsperioden waarin grondwetten en hun voorlopers een rol speelden. We begonnen ons verhaal met de Unie van Utrecht en het Plakkaat van Verlatinghe. We spraken ook over de machtsstrijd tussen de stadhouder en raadspensionarissen binnen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Verschillende plekken in onze route doen denken aan deze perioden, zoals het standbeeld van Willem van Oranje op het Plein en het standbeeld van Johan van Oldenbarnevelt aan de Lange Vijverberg. 

Ook staken we snel de Bataafse Republiek en het Koninkrijk Holland over, om het te hebben over de rol van het driemanschap in aanloop naar de centralistische monarchie van Willem I en de grondwetten van 1814 en 1815. Men zegt dat Gijsbert Karel van Hogendorp, een belangrijke architect van deze grondwetten, zijn laatste adem uitblies in het pand op Lange Voorhout 62. 

Toen ging onze aandacht uit naar Thorbecke en de grondwet van 1848 die de basis vormt van onze parlementaire spelregels. Dit was meteen aanleiding om naar het Thorbeckemonument aan het Lange Voorhout/Toernooiveld te lopen. Daar begon de wandeling van ongeveer een uur. 

Wat me vooral opviel was dat de trainees ontzettend veel wisten. Ze konden moeiteloos de hoofdrolspelers noemen en de grote veranderingen in bijvoorbeeld de grondwet van 1848 oplepelen. Het was het een geslaagde wandeling, die ons aan het denken zette over hoe we bij onze grondwet zijn gekomen. En gelukkig raakten we niet verdwaald! 

Delen