Informele Triaslezing: rechtsvorming bij wetgever en rechter 'volgens de wet'

1 « terug naar overzicht

Datum
22 mei 2025
Tijd
15:30 - 17:00 uur

Menno Bruning, advocaat bij de Hoge Raad der Nederlanden, leidt deze bijeenkomst over de rechtsvorming bij wetgever en rechter ‘volgens de wet’ kort in. Hij zal enerzijds belichten dat de rechter recht moet spreken ‘volgens de wet’ en niet de innerlijke waarde of billijkheid ervan beoordelen (art. 11 Wet Algemene Bepalingen). Ook als wetgeving onduidelijk en onvolledig is; zelfs als de wet zwijgt (art. 13 Wet Algemene Bepalingen). Anderzijds zijn ‘open normen’ en ‘vage begrippen’ niet weg te denken in wetgeving, alleen al omdat de wetgever niet alle mogelijke gevallen in de wet kan voorzien. Soms wacht de wetgever zelfs expliciet rechtsontwikkeling van de rechter af. Omwille van de rechtszekerheid en voorspelbaarheid van wetstoepassingen door de rechter geeft de wet vaak concrete gezichtspunten voor de invulling van ‘open normen’  (bijv. 3:12 BW). Zo niet, dan moet de rechter terugvallen op de uit de parlementaire toelichting blijkende bedoeling van de wetgever en aan de wet ten grondslag liggende rechtsbeginselen. In de niet voorziene gevallen sluit de rechter aan bij het wettelijk stelsel en wel daarin geregelde gevallen.

Na deze inleiding gaan we in groepen uiteen om met elkaar in gesprek te gaan over de rolverdeling tussen de wetgever en de rechter. Daarbij kunnen vragen aan de orde komen als: Hoe komt de rechter tot de juiste toepassing van de wet als wetgeving onduidelijk en onvolledig is of geheel zwijgt? Welke interpretatiemethoden hanteert de rechter en welke vrijheden komen hem toe? Hoe kun je als wetgevingsjurist de rechter de ruimte geven voor een juiste rechtstoepassing en ‘volgens de wet’ tot een rechtvaardige beslissing in concrete gevallen te kunnen laten komen? Hebben wetgever en rechter een gezamenlijke verantwoordelijkheid om zo het recht te vormen?

Tot slot delen we de uitkomsten plenair. De bijeenkomst is vertrouwelijk van aard (Chatham House rules). Verder kan iedereen die dat wil, in het kader van het ‘buddy-project,’ aan een deelnemer uit een andere staatsmacht worden gekoppeld om het gesprek op eigen gelegenheid voort te zetten – tijdens een kop koffie, een werkbezoek, in een vlog… of meteen tijdens de borrel! Wij zien er naar uit je te ontmoeten en het gesprek aan te gaan!

Waarom informele TRIASbijeenkomsten ?
Hoe gaat het met de TRIAS in ons land? Het lijkt erop dat de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht de afgelopen decennia vooral naar zichzelf hebben gekeken zonder aandacht voor de gezamenlijke taak. Daardoor dreigt de met de TRIAS juist beoogde balans tussen deze staatsmachten verstoord te raken. De Rechtbank Den Haag en de Academie voor Wetgeving willen dat met het TRIASproject veranderen. Dit initiatief beoogt de staatsmachten met elkaar in contact te brengen en te houden, door:
·         informele bijeenkomsten te organiseren;
·         deelnemers die dat willen als buddies aan elkaar te koppelen en
·         blogs, actualiteiten en evenementen te delen via een besloten LinkedIn groep.
Alleen als we elkaars rol écht kennen, kan onze democratische rechtsstaat floreren!

Datum: donderdag 22 mei 2025
Tijdstip: inloop vanaf 15:15 uur, bijenkomst van 15:30 uur tot 17:00 uur, borrel van 17:00 uur tot 18:00 uur
Locatie: Academie voor Wetgeving en Academie voor Overheidsjuristen, Lange Voorhout 62 te Den Haag
Doelgroep: overheidsjuristen, wetgevingsjuristen, rechters

Lukt het niet om in te schrijven omdat je geen zakelijke gegevens kunt invullen? Neem dan contact met ons op via academie@acwet.nl.

Deze bijeenkomst kan worden bijgewoond door overheidsjuristen, wetgevingsjuristen en rechters.